Trường Việt Ngữ & Văn Hóa Phan Bội Châu

Đừng để bị lấy mất niềm hy vọng

Có một tâm hồn trống rỗng là kẻ thù tệ hại nhất của niềm hy vọng. Thiên Chúa đã tạo dựng chúng ta cho niềm vui và hạnh phúc. Vì thế thật quan trọng giữ gìn con tim chống lại các cám dỗ bất hạnh và đừng để bị cướp mất niềm hy vọng.

ĐTC Phanxicô đã nói như trên với mấy chục ngàn tín hữu và du khách hanh hương tham dự buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư 27-9-2917.

ĐTC đã quảng diễn lời  thánh Phaolô khuyên ông Timôthê trong chương 4 thư thứ nhất: “ Hãy luyện tập sống đạo đức; vì luyện tập thân thể thì lợi ích chẳng là bao, còn lòng đạo đức thì lợi ích mọi bề, bởi Chúa hứa ban sự sống hiện tại cũng như tương lai cho người có lòng đạo đức. Đó là lời đáng tin cậy và đáng mọi người đón nhận. Thật vậy, chính vì mục đích ấy mà chúng ta phải vất vả, phải chiến đấu, bởi đã đặt hy vọng vào Thiên Chúa hằng sống, Đấng cứu độ mọi người, nhất là các tín hữu.” (1 Tm 4,7b-10). Ngài nói: hôm nay tôi muốn cùng anh chị em suy tư về các kẻ thù của niềm hy vọng. Vì giống như mọi sự thiện, niềm hy vọng cũng có các kẻ thù của nó. Và tôi nghĩ tới huyền thoại cổ xưa liên quan tới cái bình của bà Pandora. Chuyện do thi sĩ Esiodo kể lại rằng  Zeus là thần mặt trời cho bà Pandora một cái bình và dặn đừng bao giờ mở nó ra. Bà Pandora vì tò mò nên đã mở bình, từ đó phát xuất ra mọi sự dữ tung hoành trên thế giới này, chỉ còn lại có niềm hy vọng chưa kịp ra, thì bình bị đóng lại. Trước đó loài người sống tự do khỏi mọi sự dữ và bất tử như các thần linh, không vất vả mệt nhọc và lo lắng. ĐTC nói: việc mở bình ra đã khiến cho biết bao tai ương xảy ra trong lịch sử thế giới, nhưng có một món quà bé mọn xem ra chiến thắng trước mọi sự dữ lan tràn. Bà Pandora người phụ nữ đã giữ cái bình đó nhận ra cuối cùng: người hy lạp gọi nó là elpis: niềm hy vọng.

Huyền thoại này cho chúng ta biết tại sao niềm hy vọng lại quan trọng đối với nhân loại như vậy. Câu người ta thường nói “cho tới khi nào còn sự sống thì còn có hy vọng” không đúng. Đúng chăng là điều trái lại: chính niềm hy vọng giữ cho sự sống còn đứng vững, niềm hy vọng che chở nó, giữ gìn nó và làm cho nó lớn lên. Nếu con người đã không vun trồng niềm hy vọng, nếu họ đã không được niềm hy vọng nâng đỡ, thì họ đã không bao giờ ra khỏi các hang đá, và đã không để lại dấu vết trong lịch sử thế giới. Và có cái gì thiên linh hơn trong trái tim con người.

** Một thi sĩ người Pháp, ông Charles Péguy, đã để lại cho chúng ta các trang tuyệt vời về niềm hy vọng (x. Il portico del misero della seconda virtù). Thi sĩ nói một cách văn thơ rằng Thiên Chúa không kinh ngạc bao nhiêu vì niềm tin của con người, và cũng không ngạc nhiên về tình bác ái của họ; nhưng điều thực sự khiến cho Ngài tràn đầy kinh ngạc và xúc động là niềm hy vọng: Charles Péguy viết “ Ước chi các đứa con tội nghiệp này có thể thấy các việc xảy ra như thế nào và tin rằng ngày mai sẽ tốt đẹp hơn”. Hình ảnh thi sĩ dùng nhắc tới các gương mặt của biết bao nhiêu người đã đi qua trên thế giới này – nông dân, người nghèo, thợ thuyền, người di cư đi tìm một tương lại tốt đẹp hơn – những người đã chiến đấu kiên trì mặc dù nỗi cay đắng của ngày hôm nay, khó khăn, tràn đầy biết bao thử thách, nhưng được linh hoạt bởi sự tin tưởng rằng con cái họ sẽ có một cuộc sống công bằng và thanh thản hơn. ĐTC nói về niềm hy vọng như sau:

Niềm hy vọng là sức thúc đẩy nơi con tim của người đã bỏ nhà cửa, đất đai, đôi khi gia đình và người thân, để tìm kiếm một cuộc sống mới tốt đẹp hơn, xứng đáng hơn cho mình và cho người thân của mình. Nó cũng là sức đẩy trong con tim của người tiếp đón: ước mong gặp gỡ, hiểu biết, đối thoại… Niềm hy vọng là sức đẩy chia sẻ hành trình cuộc sống như Phong trào bác ái mà chúng ta khai mào hôm nay. Anh chị em, chúng ta đừng sợ hãi chia sẻ hành trình! Chúng ta đừng sợ hãi chia sẻ niềm hy vọng.

Tiếp tục bài huấn dụ ĐTC nói: niềm hy vọng không phải là nhân đức cho con người có chiếc dạ dầy đầy. Đó là lý do tại sao từ luôn mãi những người nghèo là những người đầu tiên đem theo niềm hy vọng. Để bước vào thế giới Thiên Chúa đã cần tới các ngài: thánh Giuse và Mẹ Maria, các mục đồng Bếtlêhem. Trong đêm Giáng Sinh đã có một thế giới ngủ say, nằm trên biết bao nhiêu sự chắc chắn đã chiếm hữu được. Nhưng những người khiêm tốn chuẩn bị trong kín ẩn cuộc cách mạng của lòng nhân lành. Họ nghèo nàn về tất cả mọi sự, ai đó trôi nổi một chút trên ngưỡng cửa của sự sống còn, nhưng họ đã giầu của cải quý báu nhất có đuợc trên đời, nghĩa là ước muốn thay đổi.

Đôi khi, đã có tất cả từ cuộc sống lại là một không may. Anh chị em hãy nghĩ tới một bạn trẻ đã không được dậy nhân đức chờ đợi và kiên nhẫn, đã không phải đổ mồ hôi cho sự gì cả, đã đốt cháy các chặng và khi 20 tuổi đã biết thế giới đi như thế nào. Bạn trẻ đó đã được định đoạt cho sự kết án tồi tệ nhất: việc kết án không ước mong gì nữa. Xem ra đó là một người trẻ mà mùa thu đã xuống trên con tim.

** Có một tâm hồn trống rỗng là chướng ngại tệ hại nhất của niềm hy vọng. Đó là một nguy cơ  mà không ai có thể nói mình bị loại trừ, bởi vì bị cám dỗ chống lại niềm hy vọng cũng có thể xảy ra khi ta đi trên con đường của cuộc sống kitô. Các đan sĩ thời xưa đã tố cáo một trong những kẻ thù tệ hại nhất của lòng sốt sắng: đó là “con quỷ giữa ngày” đi bên cạnh một cuộc sống dấn thân, chính trong lúc mặt trời nung nấu trên cao. Cám dỗ này đột kích chúng ta, khi chúng ta không ngờ tới nhất: các ngày sống trở thành đều đều, buồn chán, không có giá trị nào nữa xem ra đáng vất vả để có được. Đó là sự lơ là – như các giáo phụ định nghĩa –  gặm mòn cuộc sống từ bên trong cho tới chỗ bỏ nó đi như một cái vỏ trống.

Khi điều này xảy ra, kitô hữu biết rằng phải chống lại điều kiện ấy và không bao giờ được nằm dài chấp nhận nó. ĐTC khẳng định như sau:

Thiên Chúa đã tạo dựng nên chúng ta cho niềm vui và hạnh phúc, chứ không phải để chúng ta ươn lười sưởi ấm trong các tư tưởng buồn sầu. Vì thế thật quan trọng giữ gìn con tim chống lại các cám dỗ bất hạnh chắc chắn không đến từ Thiên Chúa. Và nơi đâu các sức lực của chúng ta xem ra yếu nhược và trận chiến chống lại âu lo đặc biệt cam go, chúng ta luôn có thể chạy đến thánh danh Chúa Giêsu. Chúng ta có thể lập lại lời cầu đơn sơ, mà chúng ta thấy dấu vết trong các Phúc Âm và nó đã trở thành nền tảng cho biết bao nhiêu truyền thống tu đức kitô: “Lậy Chúa Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi!”.

Chúng ta không cô đơn chiến đấu chống lại sự tuyệt vọng. Nếu Chúa Giêsu đã chiến thắng thế gian, thì Ngài có khả năng chiến thắng nơi chúng ta tất cả những gì chống lại sự thiện. Nếu Thiên Chúa ở với chúng ta, thì sẽ không có ai lấy mất đi nhân đức mà chúng ta tuyệt đối cần có để sống. Sẽ không có ai ăn cắp được niềm hy vọng của chúng ta.

ĐTC đã chào các đoàn hành hương đến từ Pháp, Thuỵ Sĩ, đặc biệt các bạn trẻ đến từ Luzon. Ngài xin Chúa nhờ lời bầu cử của thánh Vinh Sơn de Paoli, giúp họ can đảm đương đầu với các thất vọng của cuộc sống và gieo vãi niềm hy vọng chung quanh họ.

Chào các nhóm đến từ Anh quốc, Êcốt, Ailen, Australia, Malaysia, Philippines, Sri Lanka, Việt Nam, Canada và Hoa Kỳ, ĐTC nói hôm nay các tổ chức Caritas toàn thế giới bắt đầu cuộc lạc quyên chia sẻ để giúp người di cư tỵ nạn. Ngài khuyến khích mọi người yểm trợ sáng kiến liên đới này với các anh chị em cần được trợ giúp.

ĐTC cũng chào các phái đoàn Tây Ban Nha và tái bầy tỏ tình liên đới với các nạn nhân cuồng phong tàn phá vùng quần đảo Caraibi các ngày vừa qua, cách riêng Porto Rico.

Trong số các nhóm nói tiếng Bồ Đào Nha ngài đặc biệt chào các tín hữu Aruda do Vinhos và Sobral bên Brasil và khích lệ họ luôn biết nhìn tương lại với niềm hy vọng và không ngừng mơ ước một thế giới tốt đẹp hơn.

Với các tín hữu Ba Lan ngài khích lệ họ chạy đến với Chúa khi gặp các khó khăn và khổ đau, và luôn mong ước hạnh phúc và dấn thân cho một thế giới tốt lành hơn.

Trong số các nhóm tiếng Ý ngài chào các linh mục mừng ngân khánh, các tham dự viên tổng tu nghị dòng các nữ tu Thánh Elidabét kỷ niệm 175 năm lập dòng, các linh mục sinh viên trường thánh Phaolô, các thành viên Hiệp hội đời các thừa sai của Mẹ Chúa Kitô, các nhân viên cảnh sát tỉnh Taghiacozzo và cộng đoàn Philippines Venezia.

Chào các bạn trẻ, người đau yếu và các đôi tân hôn ĐTC nhắc cho biết hôm qua lễ nhớ thánh Vinh Sơn de Paoli. Bổn mạng các hiệp hội bác ái. Ngài chúc các bạn trẻ noi gương thánh nhân thực hiện các dự tính tương lai và yêu thương phục vụ dân nghèo vô vị lợi; các người bệnh dâng khổ đau cho Chúa để góp phần cứu rỗi thế giới và các cặp vợ chồng mới cưới biết rộng mở cho các bổn phận tiếp đón ơn sự sống.

Buổi tiếp kiến đã kết thúc với Kinh Lạy Cha và phép lành Toà Thánh ĐTC ban cho mọi người.

Linh Tiến Khải

Sống hy vọng và yêu thương hôm nay và ở đây

Chúa gieo vãi con ở đâu con hãy hy vọng ở đó. Ở bất cứ đâu con cũng hãy xây dựng hoà bình, và đừng nghe lời những kẻ gieo vãi thù hận và chia rẽ. Hãy yêu thương con người. Hãy mơ ước một thế giới tốt đẹp hơn. Hãy có trách nhiệm đối với thế giới và sự sống của mỗi một người. Hãy xin Chúa ban cho con lòng can đảm không sợ hãi và tin tưởng nơi sự thật, trau dồi các lý tưởng, biết đứng dậy khi lầm lỗi, không cay đắng nhưng tin vào sự thiện làm nảy sinh ra một thế giới mới.

ĐTC Phanxicô đã khuyên người trẻ như trên trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư 20.09.2017, về đề tài “Giáo dục hy vọng” .

Vì đề tài này ĐTC nói ngài tưởng tượng như đang nói chuyện với một người trẻ hay bất cứ ai đang rộng mở tâm trí muốn học hỏi. Ngài nói:

Thiên Chúa gieo vãi con ở đâu hãy hy vọng ở đó. Đừng đầu hàng đêm đen: hãy nhớ rằng kẻ thù đầu tiên cần khuất phục không ở ngoài, nhưng ở bên trong con. Vì thế, đừng dành chỗ cho các tư tưởng tiêu cực. Hãy tin vững vàng rằng thế giới này là phép lạ đầu tiên Thiên Chúa đã làm, và Thiên Chúa đã đặt để trong tay chúng ta ơn của các điềm lạ. Đức tin và niềm hy vọng đi đôi với nhau. Con hãy tin vào sự hiện hữu của các sự thật cao cả và đẹp đẽ nhất. Hãy tín thác nơi Thiên Chúa Tạo Hoá, nơi Chúa Thánh Thần hướng mọi sự tới thiện ích, trong vòng tay ôm của Chúa Kitô, là Đấng chờ đợi mọi người vào cuối cuộc đời họ. Đừng lo lắng nếu ngày nào đó trong cuộc sống xem ra là duy nhất đối với con khi trông thấy các mầu nhiệm cao đẹp nhất của đức tin: thế giới bước đi nhờ biết bao nhiêu người đã mở lối, đã xây  cầu, đã mơ ước và tin cậy, cả khi họ nghe thấy tiếng chế nhạo chung quanh.

Con đừng bao giờ nghĩ rằng cuộc chiến đấu con đang làm dưới thế này hoàn toàn vô ích. Đừng tin rằng sau cuộc đời này cuộc đắm tầu chờ đợi con: trong chúng ta đập nhịp một hạt giống của tuyệt đối. Thiên Chúa không gây thất vọng: nếu Ngài đã đặt để trong trái tim chúng ta một niềm hy vọng, thì Ngài muốn nó bẻ gẫy với mọi tước đoạt. Tất cả nảy sinh để nở hoa trong một mùa xuân vĩnh cửu.

** Tiếp tục bài huấn dụ ĐTC nói: Bất cứ ở đâu con cũng hãy xây dựng! Nếu con bị ngã xuống đất, hãy đứng dậy! Nếu con ngồi, hãy bước đi! Nếu sự chàm chán làm con tê liệt, hãy đuổi nó đi với các việc thiện! Nếu con cảm thấy trống rỗng và mất tinh thần, hãy xin Chúa Thánh Thần  lại có thể làm tràn đầy sự hư không của con.

Hãy tạo dựng hoà bình giữa con người, và đừng nghe theo tiếng nói của kẻ gieo vãi thù hận và chia rẽ.  Con người, dù có khác nhau tới mấy đi nữa, cũng đã được tạo dựng để sống với nhau. Trong các đối chọi, hãy kiên nhẫn: một ngày kia con sẽ khám phá ra rằng mỗi người đều nắm giữ một mảnh sự thật.

Hãy yêu thương con người. Hãy yêu thương họ từng người một. Hãy tôn trọng con đường của mọi người, dù nó xuôi chảy hay chông gai, bởi vì mỗi một người đều có lịch sử riêng để kể lại. Mỗi một trẻ em sinh ra là một hứa hẹn sự sống lại một lần nữa cho thấy nó mạnh mẽ hơn cái chết. Mỗi một tình yêu nảy sinh là một tiềm năng biến đổi ngưỡng vọng hạnh phú.

Chúa Giêsu đã giao cho chúng ta một ánh sáng chiếu soi trong đêm tối: hãy bảo vệ và chở che nó. Ánh sáng đó là kho tàng lớn nhất được giao phó cho đời con.

Hãy mơ tưởng một thế giới chưa trông thấy, nhưng chắc chắn sẽ tới. Niềm hy vọng tin tưởng nơi sự hiện hữu của một việc tạo dụng trải dài cho tới sự thành toàn vĩnh viễn, khi Thiên Chúa sẽ là tất cả trong mọi người. Những người có khả năng tưởng tượng đã trao tặng cho nhân loại các khám phá khoa học và kỹ thuật. Họ đã vượt các đại dương và đã bước đi trên các vùng đất chưa có ai đặt chân tới. Các người đã vun trồng các niềm hy vọng cũng là những người đã chiến thắng nô lệ và đem lại các điều kiện sống tốt đẹp hơn trên thế giới này. ĐTC nói thêm trong bài huấn dụ:

Con hãy có trách nhiệm đối với thế giới này và cuộc sống của mỗi một người. Mỗi một bất công chống lại một người nghèo túng là một vết thương mở rộng và giảm thiểu chính phẩm giá con người. Cuộc sống không kết thúc với sự hiện hữu và trong thế giới này sẽ có các thế hệ khác tiếp nối thế hệ của chúng ta, và biết bao nhiêu thế hệ khác nữa.

** Con hãy xin Thiên Chúa ban cho con ơn can đảm. hãy nhớ rằng Chúa Giêsu đã chiến thắng nỗi sợ hãi cho chúng ta: kẻ thù quấy phá nhất cũng không thể làm gì nổi chống lại đức tin. Và khi con cảm thấy sợ hãi trước vài khó khăn nào đó, hãy nhớ rằng không  sống nó cho chính mình. Trong Bí tích Rửa Tội cuộc sống của con đã được nhận chìm trong mầu nhiệm của Thiên Chúa Ba Ngôi, và con thuộc về Chúa Giêsu. Và nếu một ngày kia hoảng sợ xâm lấn con, hay con nghĩ rằng sự dữ quá lớn để có thể đương đầu, hãy đơn sơ nghĩ rằng Chúa Giêsu sống trong con. Chính Ngài, qua con, với sự hiền dịu của Ngài, muốn khuất phục mọi kẻ thù của con người: tội lỗi, thù hận, tội phạm, bạo lực.

Con hãy luôn luôn can đảm đối với sự thật, nhưng hãy nhớ rằng con không cao hơn ai hết. Nếu con có là người cuối cùng tin nơi sự thật đi nữa, đừng vì đó mà trốn chạy sự đồng hành của con người. Cả khi con có sống trong một tịch liêu tĩnh lặng, con cũng mang trong tim các nỗi khổ đau của mọi thụ tạo. Hãy là kitô hữu và hãy phó thác mọi sự cho Thiên Chúa trong lời cầu nguyện.

Hãy vun trồng các lý tưởng. Hãy sống cho điều gì đó cao vượt hơn con người. Và nếu một ngày kia các lý tưởng này có đòi hỏi con một giấy tính sổ đắt giá phải trả, đừng bao giờ ngừng giữ các lý tưởng đó trong tim. Sự trung thành có được tất cả.  

Nếu con lầm lỗi, hãy đứng lên: không có gì nhân bản hơn là phạm các lỗi lầm. Và chính các lỗi lầm ấy không được trở thành một nhà tù cho con. Con Thiên  Chúa đã đến không phải cho người lành mạnh, nhưng cho người đau yếu: vì vậy Ngài cũng đến cho con nữa. Và nếu con sẽ còn sai lầm nữa trong tương lai, đừng sợ hãi, hãy đứng lên! Thiên Chúa là bạn của con.

Nếu cay đắng đánh trúng con, hãy tin chắc chắn rằng trong tất cả mọi người con hoạt động cho sự thiện: trong sự khiêm nhường của họ có hạt giống của một thế giới mới. Hãy giao du  với những người đã giữ gìn được con tim như con tim của một trẻ thơ. Hãy học hỏi từ sự tuyệt diệu này, hãy vun trồng sự kinh ngạc. Hãy sống, hãy yêu.

ĐTC đã chào nhiều đoàn hành hương trong số 40,000 tín hữu hiện diện tại quảng trường thánh Phêrô, trong đó có hai đoàn hành hương Việt Nam, gồm các tín hữu đến từ Úc và Mỹ.

Trong số các đoàn hành hương nói tiếng Pháp ĐTC đặc biệt chào các nhóm Giáo Hoàng Truyền giáo do ĐC Patrick Le Gal hướng đẫn. Ngài cũng chào các đoàn hành hương  đến từ Anh quốc, Êcốt, Ailen, Đan Mạch, Na Uy, Ghana, Nigeria, Uganda, Australia, Ấn Độ, Indonesia, Philippines và Hoa Kỳ, cách riêng các tân chủng sinh trường Anh tại Roma và các bác sĩ và nhân viên y tế. Ngài khích lệ họ tôn trọng và che chở sự sống trước các thách đố cấp bách của xã hội ngày nay.

Trong số các nhóm tiếng Đức ngài chào các sinh viên trường Canisianum Innsbruck và các học sinh trung học Bad Essen, và xin họ làm chứng cho Chúa Kitô trong cuộc sống hàng ngày.

Chào các nhóm nói tiếng Bồ Đào Nha ĐTC nhắc tới các đoàn hành hương Brasil, nhóm các ân nhân, chuyên viên lịch sử in ấn bộ sách văn hoá “Bồ Đào Nha Công Giáo”.

Chào các đoàn hành hương Ba Lan ĐTC nói thứ hai vừa qua họ đã mừng lễ thánh Stanislao Kostka, bổn mạng các trẻ em và người trẻ. Gương sống của thánh nhận nhất quyết gia nhận dòng Tên dù cha mẹ không muốn, khích lệ giới phụ huynh và người trẻ đừng khép kín đối với tiếng Chúa mời gọi.

Ngài cũng chào nhóm quân nhân Solvac tham dự cuộc hành hương của các lực lượng quân đội, do ĐC Frantisek Rábek hưóng đẫn.

Trong tiếng Ý ngài đặc biệt chào các chủng sinh đại chửng viện quốc tế Maria Mẹ Giáo Hội ở Roma, các thừa sai dòng Consolata và các nữ tu dòng Đức Bà Maria, cũng như các nữ tu Biển Đức Vetralla. Ngài cũng chào các nhóm giáo xứ, tín hữu kính thánh Charbel Maklouf, các gia đình và giám đốc các doanh nghiệp Manager Italia, Liên hiệp thể thao, các thành viên Huynh đoàn Thánh Maria hồn xác lên trời Terravecchia Serra San Bruno. Ngài cầu mong chuyến viếng thắm mộ hai thánh Tông Đồ  củng cố ý thức thuộc gia đình Giáo Hội và khích lệ họ luôn phục vụ quảng đại hơn.

Chào các bạn trẻ người đau yếu và các đôi tân hôn ĐTC nhắc cho mọi người biết hôm nay lễ kính thánh sử Mátthêu Tông đồ. Sự hoán cải của thánh nhân là gương sáng cho người trẻ sống theo các tiêu chuẩn đức tin, người đau yếu tín thác mọi khổ đau cho Chúa và các cặp vợ chồng mới cuới sống theo luận lý của tình yêu trong cuộc sống gia đình.

Buổi tiếp kiến đã kết thúc với Kinh Lạy Cha và phép lành Toà Thánh ĐTC ban cho mọi người.

Linh Tiến Khải