Sẵn sàng

Chuyện kể: Người đàn bà Hồi giáo đến hỏi nhà truyền giáo: Ông đã làm gì con của tôi? – Con gái của bà mới chết ở tuổi 16. Ông trả lời: Tôi đâu có làm gì. Bà nói: Nhất định có. Con tôi chết mà miệng vẫn mỉm cười. Ở đây không ai chết như thế cả. À, con gái của bà vừa nhập đạo được mấy tháng. Cô không sợ chết mà thay vào đó là niềm hy vọng được tái sinh trong niềm vui vĩnh cửu.

Tuần áp cuối của Năm Phụng vụ, Giáo Hội cho chúng ta cơ hội suy tư một chút về ngày chung cục. Chúng ta biết rằng mọi sự trên thế gian này đang thay đổi và qua đi từng ngày. Bước vào Mùa Thu, nhìn cảnh chiều buồn lá rụng, chúng ta có cơ hội nghĩ đến thân phận ngắn ngủi của con người. Mỗi giây phút đều có sinh và có tử. Sự chết qua đi và sự sống tiếp nối làm thành một chuỗi đời sống. Mỗi loài sinh vật có đời sống dài hay ngắn tuỳ theo sự an bài sắp đặt của Thượng Đế từ khởi nguyên. Chúng ta biết có loài sống rất lâu cả hàng trăm năm và có loài chỉ hiện hữu trong vòng ít giờ như cuộc sống ngắn ngủi của con thiêu thân sống đó chết đó. Thời gian thấm thoát thoi đưa như cánh hoa sáng nở tối tàn. Chúng ta biết rằng sống lâu dài hay ngắn ngủi ở đời thì không quan trọng cho bằng mỗi người hãy chu toàn kiếp sống của mình cho ý nghĩa tròn đầy.

Tiên tri Malakia gióng tiếng mời gọi dân chúng đặt niềm tin vào Chúa các đạo binh. Tiên tri loan báo ngày sẽ đến, tất cả những kẻ kiêu căng và người làm ác sẽ bị thiêu đốt và tiêu diệt tận gốc rễ. Những lời cảnh tỉnh của Malakia có thể áp dụng cho mọi thời và mọi người. Chúng ta không nên chờ đợi đến ngày kết cùng của cuộc đời mới cải đổi tâm hồn. Mỗi ngày sống là một cơ hội tốt để chúng ta gieo những hạt giống tốt và làm việc lành phúc đức. Ở hiền sẽ gặp lành. Thiên Chúa sẽ không bỏ rơi những kẻ kính sợ Chúa. Thiên Chúa sẽ được cứu sống họ: “Nhưng đối với các ngươi là những kẻ kính sợ Danh Ta, mặt trời công chính sẽ mọc lên, mang theo các tia sáng chữa lành bệnh.” (Mal 3,20a). Niềm hy vọng giải thoát cho những ai biết đặt niềm tin kính vào Thiên Chúa.

Nói về cánh chung, trong bài Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu đã loan báo về sự tàn phá của thành thánh Giêrusalem. Chiến tranh, loạn lạc, động đất và thiên tai đều là những dấu chỉ bên ngoài để mọi người nhận biết. Dù thành quách được xây dựng một cách kiên cố vững bền, với thời gian năm tháng và chiến tranh, mọi sự sẽ bị hủy phá. Chúa Giêsu phán: “Những gì anh em chiêm ngưỡng đó sẽ có ngày bị tàn phá hết, không còn tảng đá nào trên tảng đá nào.” (Lc 21,6). Nhiều người trầm trồ khen ngợi đền thánh vĩ đại và hoành tráng; thế nhưng sẽ không có gì tồn tại mãi với thời gian. Bản chất của vật chất là thay đổi và hư nát. Chúa loan báo về ngày cùng của thành Giêrusalem, cũng sẽ có ngày cùng của thế giới và của mỗi cá nhân.

Chúa Giêsu mạc khải về sự quan phòng của Thiên Chúa cho hết mọi loài. Con người là thụ tạo ưu tuyển, Thiên Chúa yêu thương chăm sóc cẩn thận: “Nhưng dù một sợi tóc trên đầu anh em cũng không bị mất đâu.” (Lc 21,18). Vận mạng con người ở trong tay Chúa. Sự phát triển của đời sống con người lệ thuộc trong thời gian và không gian. Chúng ta không thể cắt bớt hay kéo dài thời gian. Chúa Giêsu tỏ bày rõ ràng cho những người theo Chúa về những khổ đau, thánh giá và thăng trầm phải đối diện vì danh Chúa: “Vì danh Thầy, anh em sẽ bị mọi người thù ghét.” (Lc 21,17). Chúa Giêsu đã cảnh báo cho các môn đệ những tai ương sẽ xảy đến nhưng phải kiên trì trong đức tin và đức cậy sẽ giúp họ đi đến cùng đường: “Có kiên trì, anh em mới giữ được mạng sống mình.” (Lc 21,19).

Chúng ta biết cuộc sống con người có muôn hình vạn trạng. Lòng mong ước sống đời chẳng ai giống ai. Có người thì cho rằng sống thì sướng, chết là khổ. Có người lại nói chết là sướng, sống là khổ nên chán đời. Mỗi ngày sống là một quà tặng. Nếu chúng ta sống vui vẻ, khoẻ mạnh và an lạc thì cuộc sống rất hạnh phúc. Ngược lại, nếu chúng ta cứ than thân trách phận thì sống khổ càng khổ thêm. Đừng xem cuộc sống là gánh nặng. Sống sướng hay khổ tuỳ thuộc rất nhiều vào thái độ sống của chúng ta. Không phải sống trong giàu sang nhung lụa là sướng và cũng không phải nghèo là khổ. Cái khổ tâm đến từ trí lòng ta. Khi chúng ta chỉ cậy dựa và bám víu vào những giá trị trần đời, vật chất sẽ đảo lộn đời chúng ta.

Trên dương trần, sinh tử là luật tự nhiên của muôn loài. Hằng ngày, nhiều khi chứng kiến hay nghe biết những tai nạn chết chóc trên khắp thế giới, chúng ta cũng chẳng mấy quan tâm. Nghĩ rằng sự chết là của ai đó. Cho tới khi một người thân hay bạn bè trong gia đình qua đời, chúng ta mới cảm nhận được sự mất mát và thương nhớ. Người quá cố càng thân thì càng thương, càng nhớ và càng khổ đau. Là người, ai cũng phải chết. Đôi khi chúng ta không dám hoặc không muốn nghĩ đến ngày cùng của cuộc đời mình. Điều chắc chắn là mỗi người chúng ta cũng sẽ phải ra đi vĩnh viễn. Vậy hãy sẵn sàng và vui sống với những gì chúng ta đang có.

Chuyện kể: Người kia rất tham việc, không dám lãng phí một phút nào. Trong cửa hiệu, ông dự định nơi ông sẽ đi dạo. Trong lúc đi dạo, ông dự định nơi ông sẽ đi ăn. Trong khi dùng món ăn chính, ông dự tính sẽ ăn món tráng miệng, rồi ông nhìn bảng danh mục để chọn xe buýt về nhà. Ông chẳng bao giờ chú ý đến những gì ông đang làm. Ông luôn chuẩn bị cho những sự việc kế tiếp. Một ngày kia, ông phải đối đầu với cái chết. Khi sắp chết, ông kinh ngạc về cuộc đời trống rỗng và vô nghĩa của mình. Vì ông chẳng bao giờ sống với hiện tại.

Theo truyền thống, người Việt Nam chúng ta rất tôn kính hình ảnh người thân đã quá cố. Sau khi người thân qua đời, gia đình cần tấm hình lập bàn thờ để mọi người cầu nguyện, tưởng niệm và nhang đèn cúng bái. Một việc rất đơn giản nhưng nhiều khi chúng ta đã bỏ qua hoặc quên sót. Có rất nhiều trường hợp, người thân chết mà chẳng có tấm hình nào để lại. Một ông cụ kia sống dài 80 tuổi, tuy có rất nhiều hình chụp chung với con cháu, nhưng tìm một tấm hình chân dung riêng thật khó. Không hiểu sao? Có thể khi còn sống đã không nghĩ đến, không có cơ hội chụp riêng hoặc sợ chết nên không dám chụp. Chúng ta đã chuẩn bị nhiều thứ sẵn sàng nhưng một tấm hình chân dung lại chẳng có. Chúng ta muốn hình ảnh nào sẽ lưu lại cho hậu thế? Chúng ta muốn có hình ảnh khuôn mặt tươi cười vui vẻ hay nhăn nhó sầu thương? Điều này chúng ta không thể chối từ.

Thánh Phaolô khuyên dạy các anh chị em trong giáo đoàn một bài học rất cụ thể: “Thật vậy, khi còn ở với anh em, chúng tôi đã chỉ thị cho anh em: ai không chịu làm thì cũng đừng ăn!” (2 Thess 3,10). Chúa ban cho mỗi người một khả năng, tài trí và số vốn riêng để sinh lợi cho mình và cho xã hội. Chúng ta không nên dựa dẫm vào người khác một cách bất công. Thời nào cũng có những người ăn không ngồi rồi và gây gổ nhiều truyện. Những thói tục xấu đó vẫn tồn tại cho tới ngày hôm nay. Lời khuyên của Thánh Phaolô nhắc nhở chúng ta nên tránh những cách sống tiêu cực này. Ngài nói: “Thế mà chúng tôi nghe nói: trong anh em có một số người sống vô kỷ luật, chẳng làm việc gì, mà việc gì cũng xen vào.” (2 Thess 3,11). Dẫm chân lên nhau và xen vào nhiều chuyện là những thói tục xấu. Mỗi người nên chu toàn những trách nhiệm và bổn phận mình để cuộc sống thêm ý nghĩa và tích cực hơn.

Lạy Chúa, tới hôm nay chúng con cũng chưa chuẩn bị được gì cho hành trang đời đời. Chúng con cứ khất lần và nghĩ rằng thời gian còn nhiều. Xin cho chúng con can đảm nhìn vào thực tại sống để sẵn sàng chuẩn bị tốt cho những ngày sắp tới.

Lm. Giuse Trần Việt Hùng